Kościelne wymiary arki

o. Andrzej Szewczyk OCD

Kościelne wymiary arki

Sobór Watykański II, którego obrady zostały zainaugurowane przed 50-cioma laty, w Konstytucji Dogmatycznej o Objawieniu Bożym przypomina o potrzebie interpretacji tekstów Pisma Świętego, która pozwala wniknąć w ich znaczenie oraz lepiej poznać, co Duch Święty, pod którego natchnieniem powstawały, chciał i chce nam objawić.

To przekonanie o potrzebie wyjaśniania tekstów natchnionych obecne było już w Izraelu, gdzie nad zwojami świętych ksiąg pochylali się rabini i uczeni w piśmie, aby studiując je, coraz głębiej wnikać w zawartą w nich tajemnicę. Pragnienie wsłuchiwania się w słowa Objawienia od początku towarzyszyło również Kościołowi, który z wielką miłością i szacunkiem, jako wielki skarb i dar pochodzący od Boga, przyjął, czytał i komentował Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu.

Na przestrzeni wieków wykształciły się różne szkoły oraz sposoby odczytywania i komentowania świętych tekstów.

Jednym z najbardziej płodnych komentatorów Pisma Świętego w okresie patrystycznym był Orygenes (185—254), który rozwinął egzegezę krytyczną, literalną oraz alegoryczną.

Jedną z homilii do Księgi Rodzaju poświęca rozważaniu fragmentu mówiącego o budowie przez Noego arki mającej uratować przed wodami potopu jego samego z rodziną oraz zwierzętami.

W swojej homilii Orygenes, jak zaznacza już na samym początku, wychodząc od tekstu historycznego, przechodzi następnie do znaczenia duchowego i moralnego. Pierwsze wyjaśnienie historyczne stanowi fundament. Drugie wyjaśnienie, mistyczne, jest bardziej wzniosłe i pozwala nam się zagłębić w ukrytą tajemnicę. Trzecie zawiera praktyczne wskazówki dla wierzącego.

W pierwszej części podejmuje polemikę z tymi, którzy podważają historyczność tego wydarzenia, przytaczając fakt, że na tak małej przestrzeni nie mogły się pomieścić zwierzęta reprezentujące i mające zapewnić przetrwanie wszystkim gatunkom zwierząt. Orygenes przekonuje, że podanych wartości określających wymiary arki nie należy rozumieć dosłownie, ale posługując się geometrią stosowaną przez Egipcjan.

Stwierdzając następnie, że „Pismo przystosowuje swe opowiadanie do znaczeń alegorycznych”, przechodzi do poszukiwania głębszego sensu duchowego. W wydarzeniu potopu widzi koniec świata, którego ten potop jest zapowiedzią. „ A zatem — kontynuuje Orygenes — lud, który znajduje ocalenie w Kościele, zostaje przyrównany do wszystkich ludzi czy zwierząt, które uratowały się w arce”. Arka zbudowana przez Noego na polecenie Boga, jako narzędzie Jego miłosierdzia, jest dla Orygenesa symbolem i zapowiedzią Kościoła. To pozwala mu odkrywać w różnych detalach arki prawdy dotyczące Kościoła.

Fakt, że arka była podzielona na kilka pokładów, na których znajdowały się pomieszczenia dla poszczególnych zwierząt, Orygenes odczytuje jako wskazówkę, że również w Kościele „nie wszyscy mają jednakowe zasługi i niejednakowe czynią postępy w wierze. I chociaż wszyscy w Kościele przyjmują jednakową wiarę i są obmyci przez jeden chrzest, nie wszyscy jednak jednakowe czynią postępy”.

Orygenes nie ogranicza się jednak tylko do tej jednej interpretacji. Mówiąc dalej o mistycznym znaczeniu podziału arki na różne poziomy, widzi w tym opisie obraz Kościoła, który obejmuje dusze ludzkie będące w czyśćcu, ludzi żyjących na ziemi oraz tych, którzy cieszą się już przynależnością do Kościoła świętych w niebie, gdzie również za św. Pawłem wyznacza różne poziomy osiągniętej chwały odpowiadające wielkościom zasług. Natomiast mówiąc o różnych pomieszczeniach, przywołuje stwierdzenie Jezusa, że w domu Ojca jest mieszkań wiele.

Kolejną alegorię odnajduje Orygenes w zestawieniu Noego i Chrystusa. Znaczenia imienia Noe, które tłumaczy jako „Ukojenie” albo „Sprawiedliwy” pozwalają mu stwierdzić, że imię to oznacza Chrystusa, który jest jedynym Sprawiedliwym i prawdziwym Ukojeniem. Następnie zauważa, że garstka ludzi, którzy zostali ocaleni wraz z Noem, symbolizuje tych, którzy przyjąwszy wiarę, nie tylko potrafią zgodnie z nią kierować swoim życiem, ale także pouczać innych. I dodaje: „Tak samo i Pan nasz, prawdziwy Noe, niewielu ma bliskich, niewielu synów i krewnych, którzy mają udział w Jego Słowie i potrafią przyjąć Jego Mądrość. To oni właśnie są tymi, którzy zostali postawieni najwyżej i umieszczeni na szczycie arki”.

Nierozumne zwierzęta i dzikie bestie są z kolei dla Orygenesa obrazem tych, „których srogiej dzikości nie złagodziła nawet słodycz wiary”, a ponad nimi, według tego planu rozmieszczenia, znajdują się ci, którzy, „choć niewiele mają rozumu, to jednak zachowują wiele prostoty i niewinności”.

Wierząc, że każde słowo zawarte w Piśmie Świętym jest ważne i objawia nam jakąś prawdę, nasz egzegeta z Aleksandrii nie omieszkał poświęcić uwagi wnikliwej analizie stwierdzenia, że Noe miał zbudować Arkę z „belek ociosanych z czterech stron”. Widzi w nich symbol uczonych w Kościele oraz gorliwych wyznawców wiary, którzy nauczaniem i napominaniem dodają otuchy ludziom znajdującym się w Kościele, a zarazem mocą słowa i mądrością rozumu przeciwstawiają się poganom albo heretykom, którzy atakują Kościół z zewnątrz, tak jak fale i wichry uderzają w arkę.

Po tym wyjaśnieniu komentuje to, że te belki zostały powleczone smołą z wewnątrz i od wewnątrz. Odwołując się do słów Chrystusa o faryzeuszach i uczonych w Piśmie, którzy na zewnątrz wydają się ludziom sprawiedliwi, lecz wewnątrz są grobami trupów pełnymi plugastwa, stwierdza, że nasz Pan — budowniczy arki —

chce żebyśmy byli święci na ciele i czyści w sercu, by strzegła nas z obu stron i zabezpieczała cnota czystości i niewinności.

Powracając zaś do wymiarów arki i przywiązując wielką wagę do symbolicznego znaczenia liczb, stwierdza, że szerokość, która zawiera liczbę pięćdziesiąt — liczbę odpuszczenia, oznacza, że duchowy Noe — Chrystus w swej arce, czyli w swoim Kościele udzielił wiernym odpuszczenia grzechów i tak wyzwolił ludzi od zagłady.

Inna ciekawa interpretacja dotyczy wierzchołka całej konstrukcji, który został wymierzony liczbą „jeden”, bo „jeden jest Bóg Ojciec, od którego wszystko pochodzi, oraz jeden Pan, jedna wiara, jeden chrzest, jedno ciało i jeden Duch, a wszystko zmierza do jednego celu, do doskonałości Bożej”.

Takie odczytanie tajemnicy Kościoła, ukrytej w opisie arki, pozwala Orygenesowi odkryć Kościół jako narzędzie miłosierdzia i zbawienia. Nie jest on tworem człowieka, ale jego budowniczym jest sam Chrystus. Jest to budowa doskonała zawierająca w sobie wszystkie prawdy wiary, obejmująca świat podziemny, ziemski i niebiański. W niej jest przygotowane miejsce dla wszystkich ludzi, posiadających różny stopień doskonałości. Szczególne miejsce jest jednak przeznaczone dla tych, którzy pełnią posługę głoszenia Słowa, pouczania i napominania, czyli dla pasterzy i egzegetów.

Orygenes przechodzi następnie do trzeciej części, poświęconej wyjaśnieniu moralnemu. Powraca do opisu pięter w arce i stwierdza, że te trzy piętra są symbolem potrójnego wyjaśnienia. Ale od razu zauważa, że oprócz tych trzech pięter w arce zbudowano dodatkowo jeszcze dwa, co ma wskazywać na to, że „Pisma Boże nie zawsze mają sens potrójny, bo nie zawsze towarzyszy nam sens historyczny, niekiedy umieszczono tam jedynie sens wymagający podwójnego objaśnienia”.

Sensem moralnym tego fragmentu Księgi Rodzaju jest według Orygenesa porównanie budowy arki przez Noego do budowania arki zbawienia i uświęcenia przez wierzącego we własnym sercu. Budowanie tej arki dokonuje się wtedy, gdy człowiek „podczas przyboru grzechu i powodzi występków potrafi odwrócić się od spraw niepewnych, przemijających i znikomych oraz słuchać Słowa Bożego i pouczeń niebieskich”. W ten sposób powstaje arka, którą Orygenes nazywa wprost „biblioteką Słowa Bożego”, w której zostaje umieszczona wiara, nadzieja i miłość, symbolizowane przez długość, szerokość i wysokość.

Biblioteki tej nie tworzy się z pism autorów świeckich, ale z ksiąg proroków i apostołów, którzy są tymi ociosanymi belkami. Biblioteka owa posiada trzy poziomy. Z niej człowiek wierzący uczy się historii, z niej poznaje „wielką tajemnicę”, która dopełnia się w Chrystusie i Kościele, z niej uczy się poprawiać obyczaje, odrzucać błędy, oczyszczać serce oraz napełniać się cnotami.

Zwierzęta czyste symbolizują w tym wypadku pamięć, wykształcenie, inteligencję, dociekliwość, bystrość i tym podobne zdolności. Natomiast zwierzętami nieczystymi są pożądliwość i gniew, które również są potrzebne, gdyż bez pożądliwości nie byłoby możliwe przekazanie życia, a bez gniewu nie istniałaby możliwość poprawy i dyscyplina.

Kościelne wymiary arki

Najświętsza Maryja Panna Królowa Polski

Najświętsza Maryja Panna Królowa Polski – tytuł Najświętszej Maryi Panny,

Kult Maryi jako Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski wyróżnia Kościół katolicki spośród innych wyznań chrześcijańskich w Polsce. Kult ma charakter ogólny i występuje w Polsce oraz w polskich parafiach przy skupiskach Polonii. Tytuł NMP Królowej Polski ma dla polskich katolików szczególne znaczenie. Mówi on o obecności NMP w historii polskiego narodu. Jan Długosz nazwał Maryję Panią świata i naszą. Tytuł Matki Bożej jako Królowej Polski sięga drugiej połowy XVI wieku. Wtedy to Grzegorz z Sambora po raz pierwszy nazywa Maryję Królową Polski i Polaków.
1 kwietnia 1656 r. w katedrze lwowskiej król Jan Kazimierz w sposób oficjalny ślubował przed wizerunkiem Matki Bożej Łaskawej: „Ciebie za patronkę moją i za królowe państw moich dzisiaj obieram”. W trzechsetną rocznicę ślubów Jana Kazimierza episkopat Polski z inicjatywy więzionego prymasa Stefana Wyszyńskiego dokonał ponownego zawierzenia całego kraju Maryi
i odnowienia ślubów królewskich. 26 sierpnia 1956 roku ok. miliona wiernych na Jasnej Górze złożyło Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego. Według katolików, uznać Maryję za Królową oznacza przede wszystkim żyć na Jej wzór. Jest w tym wezwania do kształtowania autentycznej miłości do Ojczyzny, która przejawia się w prawym sumieniu, rzetelnym wypełnianiu obowiązków swego stanu, w miłości Boga i bliźniego.

3 maja w Kościele katolickim w Polsce obchodzona jest liturgiczna uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski.


Historia

Historia rozkwitu kultu Maryi Królowej Polski wiąże się z okresem kontrreformacji.

14 sierpnia 1608 r. mieszkający w Neapolu włoski misjonarz, 71-letni ojciec Juliusz Mancinelli z zakonu jezuitów, miał objawienie Matki Bożej. Maryja poleciła mu, aby nazwał ją Królową Polski: A czemu mnie Królową Polski nie zowiesz? Ja to królestwo wielce umiłowałam i wielkie rzeczy dlań zamierzam, ponieważ osobliwą miłością ku Mnie pałają jego synowie. Następnie przebywającemu w Krakowie w katedrze na Wawelu, 8 maja 1610 Matka Boża objawiła mu się powtórnie, mówiąc: Jestem Królową Polski. Jestem matką tego narodu, który jest mi bardzo drogi. Wiadomość o tym objawieniu rozpoczęło szerzenie kultu Królowej Polski Wniebowziętej. Trzecie takie objawienie miało miejsce 15 sierpnia 1617 w Neapolu. Treść tych objawień rozprowadzał m.in. kanclerz wielki litewski Albrecht Stanisław Radziwiłł z Nieświeża, gdzie wspomagał go św. Andrzej Bobola późniejszy autor tekstu ślubów lwowskich, który niedopuszczony do ślubowań kapłańskich potrafił docenić konieczność ślubowań całego narodu.

1635 r. kanclerz wielki litewski Albrecht Stanisław Radziwiłł z Nieświeża ogłosił światu, że Matka Boża według objawień jednego jezuity pragnie zostać Królową Polski. W książce pt.: „Dyskurs nabożny z kilku słów wzięty o wysławianiu Najświętszej Panny Bogurodzicy Mariey.” na 250 str. powołuje się na osobistą znajomość z o. Juliuszem Mancinellim SJ i potwierdza, że właśnie jemu Maryja kazała nazywać się Królową Polski. W tym starodruku nawiązuje do objawień w Neapolu dn. 14 VIII-1608 i 15 VIII1617 we Wniebowzięcie NMP, oraz w Krakowie 8-V- 1610 r. a dotyczących Polski. Wtedy dosłownie została nazwana: „KRÓLOWA POLSKI WNIEBOWZIĘTA”.
Po Neapolu i Krakowie, Wilno było wtedy jezuicko-europejskim centrum rozgłaszania w/w godności. Obraz Matki Bożej Ostrobramskiej — 1620 r. stał się pierwszym wcielonym skutkiem objawień.

1640 r. cystersi z Bledzewa (koło Międzyrzecza) podarowali cysterkom w Marienstern na Łużycach obraz Matki Bożej z godłem królów polskich na piersi.
27 czerwca 1651 r. król Jan Kazimierz otrzymał dzień przed wielką zwycięską bitwą pod Beresteczkiem obraz Matki Bożej Łaskawej od nuncjusza papieża Innocentego.
1655 r. obrona Jasnej Góry przed Szwedami dokonała się według ówczesnej opinii katolickiej za sprawą Maryi.
Odejście Szwedów od Jasnej Góry, o którym król Jan Kazimierz dowiedział się w Krośnie, wpłynęło na nazwanie Matki Bożej Królową Polski.

1 kwietnia 1656 r. król Jan Kazimierz w katedrze we Lwowie otoczony biskupami, senatorami w obecności legata papieskiego złożył swe śluby przed obrazem Matki Bożej Łaskawej i uroczyście ogłosił Maryję Królową Korony Polskiej. Wtedy też po raz pierwszy, podczas publicznego od­mawiania litanii loretańskiej przez nuncjusza papieskiego Piotra Vidoniego, padło trzy krotnie powtórzone wezwanie: Królowo Korony Polskiej, módl się za nami
1671 r. król Michał Korybut Wiśniowiecki umieścił godło Polski na cudownym wizerunku Matki Bożej z Rokitna w miejscowości Gołąb w woj. lubelskim.

8 września 1717 koronacja koronami papieskimi obrazu Matki Bożej Częstochowskiej jako pierwsza na prawach papieskich poza Rzymem.
sejm z 1764 roku w swoich ustawach nazwał Matkę Bożą Częstochowską Królową Polski.

25 listopada 1908 na prośbę św. Józefa Bilczewskiego Pius X wydał dekret, w którym potwierdził kult, pozwolił obchodzić święto NMP jako Królowej Korony Polskiej i ustanowił liturgiczne święto Królowej Korony Polskiej dla archidiecezji lwowskiej i diecezji przemyskiej, wyznaczając je na pierwszą niedzielę maja na pamiątkę ślubów Jana Kazimierza.

29 listopada 1908 Pius X pozwolił na wpisanie do Litanii Loretańskiej stałego wezwania "Królowo Korony Polskiej" dla diecezji lwowskiej i przemyskiej.

1910 ogłosił Matkę Bożą Królową Korony Polskiej główną patronką archidiecezji lwowskiej.

22 maja 1910 druga koronacja koronami papieskimi - Piusa X.

1914 obchody zostały przeniesione na dzień 2 maja.

14 stycznia 1920 po dwukrotnych prośbach episkopatu Polski, papież Benedykt XV rozszerzył na całą Polskę wezwanie Królowo Korony Polskiej w Litanii Loretańskiej.

27 lipca 1920 episkopat Polski wobec najazdu sowieckiego 1920 ponownie wybiera Maryję na Królową Polski

12 października 1923 Kongregacja Obrzędów wyznaczyła święto Matki Bożej Królowej Polski na
3 maja, a do litanii loretańskiej oficjalnie dołączono wezwanie Królowo Korony Polskiej, które po II Wojnie Światowej zostało przekształcone na "Królowo Polski"[10].

1925 Pius XI rozszerzył święto NMP Królowej Polski na wszystkie diecezje w Polsce.
w 1926 pielgrzymka polskich kobiet w podzięce za bitwę warszawską ofiarowała Matce Bożej na Jasnej Górze berło i jabłko, jako znak królewskiej godności.

15 stycznia 1930 podniósł święto do rangi I klasy z oktawą w diecezji lwowskiej, przemyskiej
i częstochowskiej, które też otrzymało własny formularz mszalny i oficjum, a w pozostałych diecezjach było świętem II klasy.

16 maja 1956 r. w dniu św. Andrzeja Boboli, ks. kard. Stefan Wyszyński internowany w Komańczy, napisał ponowienie ślubów lwowskich, które wpłynęło znacznie na odnowę w Polsce.

26 sierpnia 1956 Episkopat Polski dokonał aktu odnowienia ślubów lwowskich, które 300 lat wcześniej dokonał król Polski Jan Kazimierz.

w 1962 Jan XXIII ogłosił NMP Królową Polski główną patronką Polski, a święto NMP Królowej Polski stało się świętem I klasy we wszystkich diecezjach polskich.

1969 Paweł VI na prośbę prymasa Stefana Wyszyńskiego podniósł święto do rangi uroczystości.

1 kwietnia 2005 Jan Paweł II ofiarował i poświęcił nowe złote korony dla obrazu Matki Bożej Królowej Polski.

Źródło:http://pl.wikipedia.org/wiki/Naj%C5%9Bwi%C4%99tsza_Maryja_Panna_Kr%C3%B3lowa_Polski

Stworzenie świata

Bóg stworzył cały świat począwszy od roślin, zwierząt, a skończywszy na człowieku. Stworzył dzień i noc, morza i lądy, słońce i księżyc. Każdy z nas otrzymując życie dostał też zdolność do podejmowania decyzji: dobrych i złych, a także niezależność, aby móc podejmować samodzielnie odpowiednie decyzje. Bóg w nasze ręce powierzył życie. To od naszego postępowania i wyborów zależy cały nasz rozwój, przyszłość.

Stworzenie świata w Biblii